جرم نسوز پاششی

جرم نسوز پاششی (Gunning Refractory Mass)، یکی از انواع مخلوط دیرگداز با مقاومت حرارتی بالا می‌باشد که از سنگدانه‌های نسوز با توزیع دانه بندی معین، چسب و مواد افزودنی و مواد خام مانند سیلیسیم، منیزیم، آلومینا، بورید و کرومیت و …، تشکیل شده است. این جرم به صورت پودر یا خمیر قابل پاشش است و با استفاده از تجهیزات پرفشار مانند اسلحه بادی یا سایر ابزارهای شاتکریت به روش‌ اسپری یا پاشش، بر روی سطوح داخلی کوره‌ها، پاتیل‌ها، لوله‌ها و سازه‌های صنعتی در صنایعی مانند فولاد، سیمان و ‏فرآوری پتروشیمی که با دمای بالا سروکار دارند، استفاده می‌شود. جرم نسوز گانینگ مانند پوششی محافظ برای ساختارهای زیرین در برابر گرمای شدید تولید شده در ‏فرآیندهای صنعتی عمل می‌کند. علاوه بر عایق حرارتی، در برابر خوردگی شیمیایی ‏و سایش مکانیکی نیز مقاومت می‌کند و به طور قابل توجهی منجربه افزایش طول عمر و عملکرد تجهیزات ‏صنعتی می‌شود و ضامن ایمنی فرآیند تولید می‌باشد. همچنین هزینه‌های ناشی از خرابی و تعمیرات زیاد را کاهش می‌دهد و به عنوان یک راهکار به صرفه و کارآمد در تعمیر و نگهداری تجهیزات حرارتی نیز استفاده می‌شود.

5/5 - (1 امتیاز)

جرم های پاششی جرم هايی هستند که با دانه بندی و بايندرهای مناسب دارای قابليت گانينگ می‌باشند. در صنعت، اصطلاح “گانینگ” (Gunning) به روشی اشاره دارد که در آن، جرم نسوز پاشیدنی با استفاده از دستگاه پاشش (گان) بر روی سطوح مختلف به شکل لایه‌ای روی آنها پاشانده می‌شود. این روش معمولاً برای ایجاد عایق حرارتی در کوره‌ها، دیگ‌ها و سازه‌های صنعتی دیگر استفاده می‌شود.

شاتكريت يا بتن پاششی به بتنی اطلاق می‌شود که به کمک هوای فشرده با سرعت زياد به سطح کار پاشيده می‌شود و روی آن می‌چسبد، حتی اگر سطح مورد نظر کاملا قائم و يا سقف باشد. دلایل عمده استفاده از اين روش را می‌توان وجود فضای کم و شيب‌های تند دانست. جرم پاشی به روش مرطوب بسيار بستگی به مهارت اپراتور جرم پاش داشته که با تنظيم : مواد نسوز، آب، فشار هوا و موقعيت نازل نسبت محل کاربرد می‌تواند با بهترين کيفيت و حداقل مصرف انجام پذيرد.

جرم نسوز پاششی، از ترکیب خاک‌های سیلیسی، خاک‌های اسپینل، افزودنی‌ها و روان کننده‌ها تشکیل شده است. این مخلوط در نسوزکاری کوره‌های بزرگ، سقف و دیواره‌های بلند کوره‌ها کاربرد دارد. اکثریت جرم‌های پاششی بر پایه سیمان‌های آلومینات کلسیم هستند.‌ به دلیل هیدراتاسیون سـریع سیمان، در هنگـام مخلـوط کـردن جـرم بـا آب شـروع می شود و هیـدرات‌هـای مختلـف آلومینـات کلسـیم بـا دمـا تشکیل می‌شوند که به نسبت آب‌ و ناخالصی‌هـا بسـتگی دارد. رطوبت نسبی ‌و مقـدار SiO2/CaO فـاکتور بسـیار مهمـی در انـدازه گیـری‌ مقدار ویسکوزیته فاز مایع بوده که بر خـواص مقاومت حرارتی و مقاومـت خمشـی ماده نسـوز تـأثیر زیـادی خواهـد ‌داشت.

براساس ترکیبات تشکیل دهنده جرم نسوز پاششی، این ماده در چهار حالت خشک، نیمه خشک، مرطوب و شعله کاربرد دارد و تنظیم و گیرش این مواد به روش هیدراسیونی و یا گرماسخت (در اثر حرارت‌دهی سخت می‌شوند) می‌باشد. این جرم دیگداز برای استفاده در ترمیم و تعمیر پوشش‌های داخلی آسیب دیده تجهیزات حرارتی با روش نصب پاششی، مناسب می‌باشد و به سبب اینکه برای اجرای آن نیاز به قالب بندی نیست، به مراتب سرعت ساخت و ساز را تسریع می‌بخشد.

انواع جرم نسوز پاشیدنی

جرم‌های پاشیدنی دارای انواع مختلفی هستند که شامل جرم پاشیدنی سیلیکاتی، جرم پاشیدنی فسفاتی، جرم پاشیدنی آلومینایی (آلما) و جرم پاشیدنی منیزیتی می‌باشند. در ادامه به بررسی ویژگی‌ها و انواع کاربرد جرم های پاشیدنی می‌پردازیم:

جرم دیرگداز پاشیدنی سیلیکاتی

این مخلوط‌ها اصولاً شامل مواد نسوز مبتنی بر سیلیکا هستند. ماتریس‎‌های نسوز بر پایه سیلیکا، در شرایطی که اسیدیته و تکانه‌های حرارتی در کوره‌های شیشه حائز اهمیت می‌باشد، قابل استفاده هستند.

جرم دیرگداز پاشیدنی فسفاتی

این مخلوط‌ها از پیوندگرهای فسفات تشکیل شده‌اند که چسبندگی و زودگیر بودن مواد از خواص قابل توجه آنها می‌باشد. از جرم‌های نسوز بر پایه فسفات در نگهداری و تعمیر تجهیزات صنعتی با دمای بالا استفاده می‌شود.

جرم دیرگداز پاشیدنی آلومینایی (آلما)

ماتریس های نسوز گانینگ با آلومینای بالا عمدتاً برای تعمیر دیواره یا خط سرباره کوره‌های قوس الکتریکی، کوره‌های دوار، تبدیل‌کننده‌های تولید فولاد، برکه‌ها و سایر تجهیزات با دمای بالا کاربرد دارند. از جمله خصوصیات ویژه این ماده نسوز مقاومت عالی در برابر دماهای بالا و ساییدگی، چگالی بالا، استحکام و مقاومت بالا، چسبندگی فوق العاده و تولید گرد و غبار بسیار کم می‌باشد.

جرم دیرگداز پاشیدنی منیزیتی

از جرم پاشیدنی منیزیتی اغلب برای تعمیر کوره‌های قوس الکتریکی، کوره‌های دوار و سایر کوره‌های صنعتی استفاده می‌شود. مزایای مطرح این جرم پایداری حرارتی عالی، مقاومت شوک دمایی بالا (مقاومت در مقابل انتقال حرارت در اثر تفاوت دما)، قابلیت زینترینگ و شکل پذیری خوب، چسبندگی بالا، مقاومت خوب در برابر سایش، مقاومت خوب در برابر خوردگی و ضریب بازگشت پایین می‌باشد.

ارتباط میان مزایا و کاربرد موثر جرم نسوز پاششی

ماتریس دیرگداز پاششی، در صنعت مواد نسوز مزایای ویژه و متعددی دارد. از جمله ویژگی های جرم نسوز می توان به قابلیت پوشش دهی و توزیع یکنواخت روی سطوح و ایحاد لایه حفاظتی اشاره نمود. جرم پاشیدنی می‌تواند ویژگی‌هایی مانند مقاومت حرارتی، عایق بودن، مقاومت به مواد شیمیایی و ضد زنگ بودن را به سطح اعمال کند و کارایی و عمر مفید محصول را افزایش دهد. به دلیل ترکیبات خاص آن سرعت اجرای بالا و پوشش دهی سریعی داشته و همینطور دارای انعطاف پذیری می‌باشد به صورتی که قابلیت تغییر و تنظیم متناسب با شرایط فیزیکی سطح مورد نظر را دارد همچنین امکان پوشش دادن به سطوح پیچیده، سطوح سه‌بعدی، لبه‌ها، زاویه‌ها و جزئیات کوچک را فراهم می‌کند. این ویژگی به کاربران اجازه می‌دهد تا حتی ساختارهای پیچیده و دسترس ناپذیر، را به طور کامل پوشش دهند و از آن‌ها به عنوان یک سیستم محافظتی استفاده کنند.

جرم نسوز گانینگ، با تکیه بر مشخصات و خصوصیات منحصر به فرد آن، نفش پرکاربردی در صنعت ایفا می‌کند. نقش جرم نسوز در صنعت آهن و فولاد، پاتیل های فولادی و تاندیش ها به عنوان عایق پوششی محافظ در برابر دمای داغ فولاد کاربرد دارد تضمین کننده‌ی مقاومت پاتیل‌ها یا مجاری مواد مذاب در برابر گرما و تنش مکانیکی می‌باشد.  در صنعت سیمان متداولا در کوره‌های دوار و سایر تجهیزات با دمای بالا استفاده می‌شود. این کوره ها معمولا در دماهایی کار می کنند که به سرعت مواد معمولی را تجزیه می‌کنند.

روش‌های متداول اجرای جرم نسوز پاششی (گانینگ)

ماتریس دیرگداز پودری و یا بی شکل پاششی از طریق روش های مختلفی به منظور ترمیم و تعمیر بخش‌های آسیب دیده کوره‌ها کاربرد دارد که در ادامه به انواع این روش‌ها می‌پردازیم:

روش پاششی مرطوب :

این روش با افزودن آب یا چسب مایع به ترکیب پودری جرم نسوز به منظور ایجاد مخلوطی مرطوب با قدرت چسبندگی بالا اجرا می‌شود. از معایب این روش اجرا، انقباض نسبتا زیاد به دلیل وجود آب و ذرات ریز می‌باشد و علاوه برآن لایه نازکی از طریق پاشش مخلوط ایجاد میشود که دوام و ماندگاری کمی دارد.

روش پاششی نیمه خشک :

این روش از رایج ترین روش های اجرای جرم نسوز پاششی می باشد. در این روش نرکیب پودری و آب به صورت همزمان از دو خروجی پرتاب می‌شوند. میزان آب مورد نیاز به صورت کنتررل شده حدود 10 الی 20 درصد است. لایه نسوز ایجاد شده به نسبت روش مرطوب از ضخامت و دوام بالا، انقباض کم و چگالی ظاهری بالایی برخوردار است.

روش پاششی خشک :

این روش غالبا برای تعمیر بدنه کاربرد دارد به صورت خشک و بدون اضافه کردن آب به سطوح مورد نظر پاشیده می‌شود.

روش پاششی شعله :

به منطور اجرا جرم نسوز گانینگ به روش شعله، مخلوط پودری با استفاده از اکسیژن از طریق نازل مربوطه همراه با گاز قابل احتراق، به سطح مورد نظر پاشیده می‌شود. در این شرایط، گاز قابل احتراق می‌سوزد و مواد یا جرم نسوز پاششی در میان آن اسپری می‌شود. کاربرد رایج این روش پاششی شعله برای آستر زنی کوره‌های گرم می‌باشد.

پیش از خرید جرم نسوز پاششی چه نکاتی را باید بدانیم؟

جرم دیرگداز گانینگ به علت ترکیباتی که دارد جزو دسته محصولات نسوز با تنوع بالاست و به واسطه این تنوع باید نوع جرم دیرگداز پاششی را متناسب با شرایط پروژه خریداری نمود. مخلوط‌های نسوز پاششی، از سیستمی چند جزئی از اختلاط سنگدانه (پودر)، چسب و انواع افزودنی تشکیل می‌شوند. سنگدانه‌های مصرفی در این جرم نسوز، عمدتا از مواد خامی چون منیزیم، دولومیت، کروم، آلومینیوم و… هستند. سیلیکات، فسفات، پلی فسفات، اسید فسفریک، کرومات، سولفات، رزین، سیمان و… نیز می‌توانند به عنوان مواد چسباننده در تولید جرم نسوز گانینگ، به کار گرفته شوند. علاوه بر این، در ترکیبات جرم های نسوز پاششی، برای ارائه عملکردی بهتر، عمدتا از مواد افزودنی نیز استفاده می شود زیرا مزایایی همچون تسریع کننده انعقاد، نرم کننده، تف جوشی دارند. علاوه بر این، از جمله مهمترین فاکتورهایی که باید برای انتخاب مخلوط‌های نسوز پاششی به آن توجه شود، شامل حداکثر مقاومت حرارتی جرم نسوز، دامنه نوسانات دمایی قابل تحمل مخلوط، ماهیت سرباره (سرباره اسیدی یا بازی) و جنس پوشش قدیمی می باشند.

برآورد قیمت ماتریس دیرگداز گانینگ

این دسته از محصولات دیرگداز براساس محتوا و جنس مواد تشکیل‌دهنده، تنوع زیادی همراه با مشخصات مکانیکی متفاوت دارند. جرم نسوز پاششی عموما به واحد کیلوگرم در بازار عرضه می‌شود. عوامل مهمی که در تعیین قیمت جرم های نسوز پاششی تاثیر گذارند شامل کیفیت مواد تشکیل دهنده، تکنولوژی تولید، اندازه و حجم سفارش، برند سازنده محصول، شرایط بازار و نوسانات ارزی موجود می‌باشند. ارائه یک قیمت واحد و ثابت، برای این محصول نیاز به دریافت مشاوره و کسب اطلاعات از متخصص در زمینه مقاوم سازی دارد. شما می‌توانید جهت کسب اطلاعات بیشتر و استعلام موجودی و قیمت دقیق جرم نسوز پاششی و یا سایر انواع محصولات مقاوم سازی از طریق تماس با کارشناسان مجموعه سازپاد، با این شرکت در ارتباط باشید.

مشخصات فیزیکی

شکل ظاهری مخلوط پودری خشک
زمان مجاز برای نگهداری 8 ماه
شرایط نگهداری در فضایی سرپوشیده به دور از رطوبت و نور مستقیم خورشید، نگه‌داری شود.

مشخصات مکانیکی

GRM-MG75 GRM-AL60 GRM-AL40
حداکثر دمای سرویس °C 1750 1580 1300
مواد اصلی منیزیای مرده سوخته خاک نسوز،  بوکسیت خاک نسوز
اندازه سنگدانه 0-3 0-5 0-5
مقدار آب مورد نیاز (%) 12.2 – 11.2 29 – 26
Al2O3 (%) 1-3 ‎≥60.1‎ ‎≥40.1‎
 SiO2(%) 8-10 ‎≤31.9‎ ‎≤37‎
Mgo (%) 75
Tio2 (%) ‎≤1.7‎ ‎≤3.7‎
Fe2o3  (%) 2-3 ‎≤1.6‎ ‎≤6.5‎
cao (%) ‎≤3.7‎ ‎≤12.3‎
Alkalies  (%) ‎≤1‎ ‎≤1‎

(%) Na2O+K2O 
3 – 1
چگالی ظاهری (g/cm3) 2.32 1.48

 

ویژگی‌ها

  • نصب و اجرای سریع و آسان
  • قدرت چسبندگی عالی
  • مقاومت  حرارتی بالا
  • قابلیت تطبیق پذیری
  • چندمنظوره بودن
  • مقاوم در برابر سایش و خوردگی
  • کاهش هدر رفت مواد
  • مقرون به صرفه
  • قابل اجرا هم در شرایط سرد و هم در شرایط گرم
  •  تعمیر و نگهداری آسان
  • کیفیت ثابت
  • مقاومت شیمیایی
  • سفارشی سازی
  • گیرش یا تنظیم سریع
  • دوام و ماندگاری بالا

کاربردها

  • صنعت آهن و فولاد سازی
  • صنعت تولید سیمان
  • صنعت تولید آلومینیوم و روی و چدن
  • صنعت تولید شیشه
  • صنعت پتروشیمی
  • پوشش کوره های ذوب
  • نیروگاه‌های تبدیل زباله به انرژی
  • پاتیل‌های مذاب آهن و فولاد
  • تعمیر و ترمیم گرم و سرد انواع کوره و دیگر تجهیزات حرارتی
  • تاندیش
  • کوره‌های آهک‌سازی
  • نیروگاه‌ها

روش اجرا

اجرای جرم نسوز پاششی با استفاده از ابزار گان یا اسلحه بادی به روش های هشک، نیمه خشک، مرطوب و شعله انجام می‌پذیرد. اجرای صحیح و استاندارد مخلوط نسوز وابسته به رعایت تمامی مراحل و نکات اجرایی زیر می‌باشد:

الزامات ایمنی: لزوم استفاده از وسایل و تجهیزات حفاظتی فردی از ‏جمله عینک ایمنی، دستکش و ماسک در هنگام استفاده و دست زدن به مخلوط جرم نسوز پاششی از نکاتی است که حتما باید رعایت شود. همچنین محیط کار باید از تهویه هوای مناسب و کافی برخوردار باشد تا گرد و ‏غبار و دودهای تولید شده در طول مدت کار دفع شود.

آماده سازی سطوح کار : سطح مورد نظر یا محل نصب باید پیش از پاشش جرم نسوز کاملا تمیز و عاری از هرگونه آلودگی، گرد و غبار، روغن، ناصافی و زنگ خوردگی و پوسته‌های آسیب دیده باشد و با استفاده از سندبلاست یا سایر روش ها پاک شود.  همچنین باید از قبل مرطوب شود تا از جذب سریع آب از مواد نسوز، جلوگیری شود.‏

آماده سازی دستگاه پاشش : پیش از شروع به کار باید تمامی اجزای دستگاه پاشش یا اسلحه بادی از هم جدا و با دقت بررسی شود و در صورتی که مواد از قبل در جداره لوله پاشش باقی مانده، باید به خوبی پاکسازی شود. پس اتمام بررسی اجزای اسلحه بادی، آن‌ها را نصب و اتصالات هر قسمت و اتصالات خط لوله چک شود که سفت شده باشد. سپس به طور آزمایشی دستگاه را تست کنید و از عملکرد درست هوادهی و وضعیت آب بندی اطمینان حاصل نمایید.

ترکیب و آماده سازی جرم نسوز پاششی : پوشش دهی جرم نسوز به انواع روش های خشک، نیمه خشک، مرطوب و شعله کاربرد دارد که در حالت مرطوب و نیمه خشک ترکیب با مقداری آب مخلوط می‌گردد تا یک ترکیب خمیری شکل ایجاد شود و برای مخلوط کردن می توان از همزن دستی استفاده نمود. نسبت آب افزوده شده هم باید با رعایت دستورالعمل‌های سازنده باشد.

اجرای جرم نسوز پاششی : مخلوط دیرگداز پاششی آماده شده را درون قیف یا مخزن دستگاه پاشش بریزید و مخلوط را به کمک ابزار مکانیکی مانند اسلحه یا گان‌های پاشش تخصصی اعمال می‌کنیم. سپس به منظور کنترل سرعت پاشش مواد، فشار نازل را روی دستگاه ‏پاشش تنظیم کنید. فشار بالاتر اغلب برای چسبندگی بهتر، به ویژه برای کاربردهای ‏عمودی یا سقف استفاده می‌شود. برای اطمینان از پوشش یکنواخت نازل را به صورت سیستماتیک حرکت دهید. این ماده باید یک لایه متراکم و ‏منسجم بر روی سطح تشکیل دهد. برای پوشش‌های ضخیم‌تر، ممکن است چندین لایه مورد نیاز باشد. هر لایه باید قبل از ‏اعمال لایه بعدی تا حدی تنظیم شود. این امکان اتصال بهتر بین لایه‌ها را فراهم می‌کند.‏

در روش مرطوب، مخلوط نسوز از یک نازل پرتاب می‌شود ولی در روش نیمه خشک، مخلوط از یک نازل و آب از نازلی دیگر به سمت سطح پرتاب می‌شوند. در روش خشک نیز مخلوط بدون افزودن آب به سطح پاشش می‌شود. جرم نسوز پاششی یا گانینگ، معمولاً به صورت ترکیب پودری و خشک از پیش آماده در کیسه‌های 25 کیلوگرمی ‏عرضه می‌شود.

فرآیند پخت جرم نسوز پاششی : بعد از اعمال مخلوط نسوز روی سطح، باید با استفاده از گرمایش کنترل شده تحت فرآیند پخت قرار گیرد. این فرآیند گرمایش برای رشد استحکام و خواص حرارتی بسیار مهم است. این مرحله میتواند ‏شامل خشک کردن کنترل شده در دمای محیط یا گرم کردن تدریجی مواد تا دمای بالاتر طبق دستورالعمل‌های سازنده ‏باشد.

کنترل و بازرسی : پس از خشک شدن نسوز، باید سطح پوشیده شده از نظر هرگونه ترک و نقصی چک شود و همچنین بررسی شود که تمامی بخش ها با چسبندگی خوب باشند و جایی چسبندگی ضعیف نداشته باشد که در این صورت این نواحی ممکن است نیاز به تعمیر یا ترمیم با استفاده از همان مواد نسوز پاششی داشته باشند. در پایان حتما سعی شود سوابق ‏فرآیند کاربرد، از جمله نسبت اختلاط، فشار نازل، دمای پخت و مدت زمان پخت نگهداری شود زیرا این اطلاعات برای ‏نگهداری و کنترل کیفیت در آینده بسیار کاربردی است.‏

محدودیت‌های اجرای جرم نسوز پاششی

  • در طول فرآیند پاشیدن جرم نسوز الزامی است که توزیع مواد به صورت کاملا یکنواخت صورت پذیرد. یک زاویه عمودی ‏بین جهت پاشش و سطح هدف حفظ کنید و نازل را در فاصله 1 تا 1.5 متری از سطح قرار دهید. نازل باید در یک ‏حرکت مارپیچی، مداوم حرکت کند تا از توزیع یکنواخت ذرات جرم نسوز پاششی در سطح ، اطمینان حاصل شود.‏
  • مواد یا ذرات اضافی پراکنده شده در طول پاشش باید فوراً حذف شود و نباید برای فعالیت‌های پاششی بعدی، ‏از آنها استفاده شود.‏
  • در صورت به وجود آمدن وقفه در ساخت و ساز، قبل از شروع مجدد فرآیند پاشش، توصیه می‌شود محل اتصال را با آب، مرطوب ‏کنید.‏
  • برای عملیات پاشش جرم نسوز در ارتفاعات، وجود امکانات ارتباطی مناسب جهت بقراری ایمنی و هماهنگی، الزامی ‏است.‏
  • بررسی منظم و به موقع ضخامت لایه اسپری شده ضروری است. اگر قسمتی بیش از حد ضخیم به نظر می‌رسد، باید ‏آن را جدا کنید. ‏
  • سطح پوشش نسوز اسپری شده، به منظور دستیابی به نتیجه مطلوب، نباید کاملا صاف باشد.‏

نحوه انبار و نگهداری

جرم نسوز پاششی، باید حتی الامكان در انبار سرپوشيده و در حالت خشک نگهداری شود به نحوی که از رطوبت و تابش مستقيم نور آفتاب در امان بوده و در دمای محیطی بین 16 تا 27 درجه ‏سانتی‌گراد قرار بگیرد. اگر دمای جرم در حالت خشک در خارج از اين محدوده باشد بايد پالت‌های مربوطه بطور جداگانه از هم باز شده و در محيطی قرار گيرند تا به دمای مورد نظر برسند. این مواد باید در کیسه‌هایی که توسط سازنده محصول تعبیه شده‌اند، نگهداری گرد و باید از تراکم زیاد پالت‌ها که ممکن است منجر به فشردگی جرم در حالت خشک شود، خودداری نمود و حتی الامكان در يک و يا حداکثر دو رديف بطور ستونی انبار شوند تا از سفت شدن تدريجی آنها جلوگيری شود. ضمنا در هنگام جابجایی و خمل و نقل کیسه ها نباید پرتاب شوند تا توزیع دانده بندی ذرات  و اندازه آنها تغییری نداشته باشد. در شرایط ایده‌آل، ترکیب نسوز پاششی می‌تواند تا مدت 8 ماه نگه‌داری شود.‏

تماس با کارشناسان فنی و فروش سازپاد